Four Groups – Four Languages, Bibliodrama Retreat Experience.
29.09. – 4.10.2016 in Centrum Duchowości, Częstochowa, Poland
This workshop opens an overview of the possibilities of connecting Bibliodrama and Ignatian retreats. He wants to give suggestions for own practice and opportunity to exchange with experts in Ecumenical openness. Invited are: Executive retreats, spiritual companions, authorities in education in spiritual communities, trainers in adult education, Bibliodrama facilitators, religion teachers and educators (…).
«Prawdziwie Pan jest na tym miejscu, a ja nie wiedziałem» (Rdz 28,16) to temat zaplanowanych od ponad roku międzynarodowych warsztatów eksperckich. Wprawdzie planowane były one j.w. w czterech grupach a odbyły się tylko w trzech grupach językowych tym niemniej ogólny cel został osiągnięty.
Zamierzeniem międzynarodowego zespołu EBED pracującego od wielu lat nad problemem łączenia Bibliodramy i Ćwiczeń Ignacjańskich było stworzenie wspólnego przeżycia obu metod osobom, które mają doświadczenie udziału, towarzyszenia lub prowadzenia rekolekcji w różnych krajach i w różnych tradycjach kulturowych. Chodziło o to, aby dać szansę oceny i porównania jak wpływają wzajemnie na siebie obie metody i oba procesy : proces indywidualny w Ćwiczeniach Ignacjańskich i proces grupowy w Bibliodramie.
Udział w proponowanych warsztatach wzięło 33 uczestników, 26 osób z Polski, 5 osób z Litwy, 1 z Węgier i 1 z Niemiec oraz 6 prowadzących : 1 z Austrii, 1 z Niemiec, 1 z Węgier, 1 z Włoch i 2 z Polski.
Uczestnicy podzieleni zostali na 3 grupy językowe:
grupę języka angielskiego ( gr. A, prowadzący to s. Helga Auer i Wolfgang Wesenberg),
grupę języka polskiego (gr. B prowadzący: Krystyna Sztuka i Peter Varga),
grupę języka włoskiego (gr. C prowadzący: o. Giuseppe Bertagna SJ i o. Dariusz Wiśniewski SJ).
W każdej z trzech grup inny był sposób prowadzenia zajęć bibliodramy (w formie klasycznej, łączącej różne środki estetyczne lub jako psychodramy biblijnej) oraz inny sposób dawania Ćwiczeń. Wspólne dla trzech grup podejście to traktowanie przedpołudniowych zajęć bibliodramatycznych jako wprowadzenia do medytacji popołudniowych oraz czas na rozmowy indywidualne uczestników z prowadzącymi. Ostatnie popołudnie poświęcone było podsumowaniu i ocenie doświadczeń wszystkich uczestników (podzielonych na osiem zespołów złożonych z reprezentacji poszczególnych grup) oraz dyskusji z osobami prowadzącymi.
Na podstawie protokołów można stwierdzić co następuje.:
- 1) W wypowiedziach wszystkich uczestników zdecydowanie dominują pozytywne oceny całości doświadczenia Ćwiczeń Ignacjańskich łączonych z Bibliodramą. Ogólna liczba wypowiedzi wskazujących bez zastrzeżeń na wartość takiego połączenia to ponad 90%.
- 2) Z jakościowej analizy doświadczeń uczestników z grup A, B i C wynika, że ważny jest sposób łączenia obu metod, który wpływa na ocenę przeżywania rekolekcji. Grupa A swoje bibliodramatyczne doświadczenie oceniła jako bardzo inspirujące dla popołudniowych medytacji. Szczególną wartość widziano w ćwiczeniach oddechowych i w kreatywnym ruchu. Grupa B spostrzegała komplementarność obu metod, ale też miała trudność w łączeniu doświadczeń przedpołudniowych z medytacją wg metody F. Jalicsa. Grupa C widziała głęboki związek pomiędzy przedpołudniowymi i popołudniowymi zajęciami „zarówno na poziomie duchowym jak i metodologicznym”.
- 3) Jako uwagi krytyczne wymieniano niejasność niektórych instrukcji, brak jednolitych reguł (np. organizacji czasu i zachowania milczenia w poszczególnych grupach), brak czasu na adorację i modlitwę przed Najświętszym Sakramentem, zastrzeżenia co do programu (innego w wersji wstępnej i późniejszych zmian w realizacji). Ogólnie jednak doświadczenia zarówno uczestników jak i prowadzących pozwalają uznać eksperyment za udany oraz inspirujący i zachęcający do dalszych prób.
Krystyna Sztuka